De 7 motivaties van politici
De 7 motivaties van politici
Wat drijft politici? Waarom wil iemand in vredesnaam de Tweede Kamer in?
Laten we nog even naar de vacature kijken. Volksvertegenwoordiger, standplaats Den Haag. Tijdelijke functie voor maximaal 4 jaar. Gemiddeld 60 uur per week. Salaris 7.700 euro bruto per maand. Kandidaten dienen er rekening mee te houden dat er van hun plannen weinig terecht komt. Wel zeker zijn: eindeloze vergaderingen, regelmatige beschimping, belediging en/of bedreiging.
Wie solliciteert er op zo’n baan? Nou, 908 kandidaten, komende woensdag. Maar nogmaals: waarom?
De vraag naar de motivatie van politici is niet nieuw. Politicologen doen er al decennia studie naar. Een klassieke indeling is die van de Amerikaanse onderzoeker en auteur James Payne. Hij en zijn team spraken met politici in diverse landen en kwamen tot zeven verschillende motivaties. In willekeurige volgorde.
Status: deze politici willen succesvol zijn in de ogen van de maatschappij. De politiek staat in dienst van hun carrière. Je herkent ze aan een obsessie met hun cv, met politieke functies en tactieken om die te verwerven.
Programma: hierbij gaat het om het ontwikkelen en implementeren van werkende oplossingen voor maatschappelijke puzzels. Deze mensen zijn meer gedreven door techniek en pragmatiek dan door idealen. Hoe spot je ze? Ze praten eindeloos over beleid en beschikken over grote detailkennis.
Sympathie: de behoefte aan vriendschap en waardering van anderen staat centraal. Saillant: de onderzoekers verwijderden deze motivatie in latere publicaties omdat hij nauwelijks voorkomt onder politici.
Verplichting: deze politici worden primair gedreven door geweten en schuldgevoel. Zij geloven dat ze iets moeten doen aan misstanden in de maatschappij. Herkenbaar aan de nadruk die zij leggen op morele principes, plichten, taken en op móeten.
Competitie: voor deze mensen is de politiek een intellectueel spel. Ze genieten van de interactie, de discussie, de uitdaging. Hun eigen positie en de inhoud van het debat zijn secundair. Te herkennen aan een preoccupatie met ‘de regels van het spel’, de do’s en don’ts van het politieke bedrijf.
Missie: hier staat het hogere doel centraal. Deze politici zoeken iets om voor te leven en zo nodig voor te sterven: een geloof, een ideologie, een visie. Je herkent ze aan hun drang om alle onderwerpen vanuit hun overtuiging te benaderen.
Populariteit: deze politici hunkeren naar de bewondering van de mensen om hen heen. Typisch gedrag: het beloven en uitdelen van allerlei voordelen aan volgers en ‘vrienden’ in ruil voor hun applaus en adoratie.
Tja. Iedereen wil het liefst volksvertegenwoordigers die het volk vertegenwoordigen. Maar zoals Paynes onderzoek laat zien, belanden er heel wat mensen op het pluche die vooral bezig zijn met zichzelf en hun carrière. Blijkbaar zijn wij kiezers behoorlijk beroerd in het doorgronden van de motivaties van de mensen op wie wij stemmen.
Tips? Volgens Payne moet je iemands motivatie niet afleiden uit hoe hij zichzelf neerzet. Je moet echt iemands biografie en loopbaan onderzoeken, bijvoorbeeld aan de hand van enkele langere interviews. Dus: geen tv tot woensdag en gewoon weer ouderwets de krant lezen. Als je de motivatie kunt opbrengen.
Ben Tiggelaar
(Verschenen als column in NRC Handelsblad)
Delen
