Corona onder controle, en dan?

Corona onder controle, en dan?

Afgelopen week zat ik voor het eerst weer op een terrasje en stond ik voor het eerst weer in de file. Sommige dingen van voor de pandemie wil je graag terug. Andere niet. Hoe zal ons werkende leven eruitzien, straks, als corona ‘onder controle’ is?

De afgelopen maand vroeg ik bij enkele webinars: wat wil je vasthouden van dit jaar? Grote winnaar: meer de baas zijn over de eigen werkagenda. Vooral: thuiswerken wanneer dat beter uitkomt.

Het sluit mooi aan bij wat de Harvard Business Review afgelopen week schreef: de overgrote meerderheid van de kenniswerkers vindt flexibiliteit in werktijden en werklocatie essentieel bij de keuze voor een nieuwe baan.

We willen na corona zelf kiezen waar en wanneer we werken. Daarbij willen we afgerekend worden op onze prestaties en de waarde die we toevoegen, niet op het aantal uren dat we maken.

Ook volgens de onderzoekers van het McKinsey Global Institute gaan samenwerken op afstand en thuiswerken niet meer weg.

De onderzoekers verzamelden gegevens in China, Frankrijk, Duitsland, India, Japan, Spanje, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. In al deze landen hebben werkgevers en werknemers het afgelopen jaar ervaren dat er veel meer op afstand kan worden gedaan dan vooraf werd gedacht. Denk aan verkoopgesprekken, medische consulten en bekijken en kopen van een nieuwe woning.

De onderzoekers analyseerden meer dan 2.000 taken in 800 beroepen en concluderen dat 20 tot 25 procent van de werkenden in ontwikkelde economieën, zonder productiviteitsverlies, drie tot vijf dagen per week vanuit huis zou kunnen werken. Dit komt neer op vier tot vijf keer zoveel thuiswerken als voor de pandemie. Veel grote bedrijven zijn nu al bezig hun kantooroppervlak te verkleinen.

Volgens McKinsey heeft deze verschuiving naar thuiswerken allerlei gevolgen. Kenniswerkers in grote steden zullen verhuizen naar voorsteden en kleinere woonplaatsen. Dit zorgt er onder meer voor dat de behoefte aan horeca, detailhandel en vervoer in de binnensteden zal afnemen. Ook verwachten de onderzoekers een afname van 20 procent in zakenreizen, een belangrijke bron van inkomsten voor luchtvaartmaatschappijen en hotelketens.

Naast de groei in thuiswerk noteerden de onderzoekers het afgelopen jaar een sterke toename van e-commerce en bezorgdiensten. Deze groei was twee tot vijf keer zo hoog als in de jaren voor corona. Tevens verwacht men een investeringsgolf op het gebied van robotisering en kunstmatige intelligentie. Onder meer om voortaan minder afhankelijk te zijn van wat de zwakke schakel bleek in veel ketens: de mens. Met name eenvoudig kantoorwerk zal krimpen en werk in technologie en gezondheidszorg zal groeien.

Goed, dat staat ons blijkbaar allemaal te wachten als corona onder controle is. Mooi dat we daar alweer een beetje over kunnen nadenken. Maar zover is het nog niet. Want hoewel het in veel westerse landen de goede kant uitgaat, grijpt de ziekte in armere landen in Latijns-Amerika, Afrika en Azië nog volop om zich heen. Voordat we echt met elkaar kunnen bakkeleien over voortaan drie of vier dagen thuiswerken, vraagt eerst dit onze aandacht en hulp.

Ben Tiggelaar
(verschenen als column in NRC)

Delen

Bekijk alle columns >