Gekke ideeën die de wereld veranderen
Gekke ideeën die de wereld veranderen
Een ‘loonshot’ is een nieuw, gek idee waar de meeste mensen niet in geloven, maar dat misschien voor een doorbraak kan zorgen. Zoals de eerste raketmotor die Robert Goddard al in 1914 patenteerde. Of het winnen van insuline uit de alvleesklier van honden door Frederick Banting en Charles Best in 1921.
Natuurkundige en biotechondernemer Safi Bahcall schreef er een boek over dat de afgelopen dagen lovende recensies ontving: Loonshots. How to nurture the crazy ideas that win wars, cure diseases, and transform industries.
Het staat vol verhalen over het bedenken en tot wasdom brengen van nieuwe ideeën. Leuk voorbeeld: veel elementen in de succesformule van Ikea komen voort uit creatieve improvisatie. Neem het zelf zoeken van je meubels in het magazijn. Toen Ikea een filiaal in Stockholm opende, in 1965, werd het zo druk dat de manager besloot om de klanten toegang te geven tot de opslag achter de zaak. De kunst, betoogt Bahcall, is dat je dit soort ideeën, die op de gekste manieren kunnen ontstaan, koestert, verder ontwikkelt en vervolgens naar de markt brengt.
Vier mooie loonshot-inzichten:
1. Zet ‘artiesten’ en ‘soldaten’ apart. Laat de artiesten werken aan de ontwikkeling van nieuwe, afwijkende ideeën. En laat de soldaten werken aan het exploiteren van vondsten die zich al bewezen hebben. Zo creëer je een kraamkamer voor loonshots, zegt Bahcall. Een beschermde omgeving waar onderzoekers en andere creatievelingen hun borelingen kunnen bijschaven tot ze levensvatbaar zijn voor de markt.
2. Zorg tegelijk voor een connectie. Zorg dat projecten uit de kraamkamer daadwerkelijk de stap naar de markt maken én zorg dat feedback uit de markt weer terugvloeit naar de kraamkamer. Een bekend voorbeeld: het Palo Alto Research Center (PARC) van Xerox. PARC ontwikkelde onder meer de muis en de grafische gebruikersinterface voor computers. Maar Xerox had de transfer van onderzoek naar de markt niet goed georganiseerd en uiteindelijk was het Apple dat succesvol werd met deze innovaties.
3. Richt je op het proces. Wanneer een zakelijke of een andere beslissing verkeerd uitpakt, dan moet je op zoek naar de oorzaken. De meeste mensen richten zich daarbij op de inhoud van het besluit: was het plan te ambitieus, was de deadline te krap of het budget misschien te klein? Maar volgens Bahcall moet je kijken naar het achterliggende proces. Hoe kwamen we tot dit besluit? Wat was het proces en hoe kunnen we dat verbeteren?
4. Structuur stuurt innovatie. Ons gedrag is vaak een reactie op de omgeving. Groeit een bedrijf tot meer dan 150 medewerkers, dan verschuift de aandacht naar interne politiek, betoogt Bahcall. We werken dan niet meer om geweldige ideeën tot bloei te brengen, maar vooral om de eigen carrière vooruit te helpen. Een oplossing: laat niet managers beslissen over de loopbaan van hun teamleden, maar onafhankelijke specialisten. Zo verlaag je de ‘return on politics’ en richt je je weer op wat écht telt.
Maar met dit rijtje doe ik Bahcall eigenlijk ernstig tekort. De echte waarde van Loonshots is dat ik al lezende heel veel zin kreeg om allerlei gekke, nieuwe dingen te proberen. Gevaarlijk leuk!
Ben Tiggelaar
(verschenen als column in NRC)
Delen
