Hoe bedrijven Oekraïne helpen

Hoe bedrijven Oekraïne helpen

Apple, Siemens, Disney, Shell. Grote bedrijven trekken zich massaal terug uit Rusland. Pensioenfondsen ABP en bpfBouw doen het ook. Disney en Sony brengen er geen films meer uit. Uit protest tegen de aanval op Oekraïne.

Apple

Techbedrijf Apple, dat zich doorgaans onttrekt aan politieke discussies, liet weten geen producten meer te leveren aan Rusland. En Apple Pay werkt er niet meer. Tim Cook, de baas van het concern, e-mailde alle medewerkers dat Apple daarnaast geld schenkt voor hulp aan Oekraïne. Ook verdrievoudigt het iedere donatie van een medewerker.

Hebben zulke initiatieven zin? Ik denk het wel. Veel Russen hebben geen idee wat er aan de hand is. Dit soort acties kunnen mensen aan het denken zetten.

Deze week stonden er lange rijen in de Moskouse metro omdat Apple Pay en Google Pay dienst weigerden. En als Tim Cook iets zegt, ook in een interne mail, kijken en luisteren miljoenen mensen mee.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

Daarnaast hebben bedrijven een morele en maatschappelijke verantwoordelijkheid. Werkgelegenheid creëren en geld verdienen is allang niet meer genoeg. Waarom ook alweer?

Meer dan vijftig jaar geleden was de Oostenrijks-Amerikaanse managementdenker Peter Drucker een van de eersten die dit op de agenda zetten.

Een belangrijke reden: onder de belangrijkste economische entiteiten in de wereld bevinden zich steeds meer bedrijven. Zulke organisaties kunnen het zich niet permitteren zich enkel bezig te houden met zakendoen, zei Drucker. Daarvoor is hun impact op economie, mensheid en milieu simpelweg te groot.

Vraag

Nog een reden: klanten en burgers vragen erom. Het Amerikaanse communicatiebureau Edelman peilt jaarlijks hoe het staat met het vertrouwen in de wereld. Uit de meest recente Edelman Trust Barometer blijkt dat van alle instituties bedrijven het meest vertrouwd worden. Wereldwijd hebben burgers meer vertrouwen in bedrijven dan in ngo’s, overheden en media.

Ook vinden de respondenten dat bedrijven zich meer moeten bemoeien met maatschappelijke problemen, zoals klimaatverandering en economische ongelijkheid. „Maatschappelijk leiderschap is nu een kerntaak van bedrijven”, kopt Edelman op zijn website.

Wat kan ik doen?

Wat kun je doen als je niet de baas bent van een wereldconcern? Ook hier bood het nieuws deze week gelukkig heel wat inspiratie.

Ali Niknam, oprichter en chef van Bunq Bank, liet weten dat zijn bedrijf vluchtelingen zal helpen bij een visumaanvraag. Sytse van Heijst, directeur van Gazprom Nederland, nam ontslag. Hij wil niet langer werken voor het Russische staatsbedrijf. Talloze kleine en middelgrote ondernemers die zakendoen met Oekraïne hebben eigen inzamelingen opgestart.

En daarnaast kun je natuurlijk gewoon geld geven aan hulporganisaties.

Wat geen echt serieuze optie meer is voor bedrijven, is neutraal blijven. Ik moest denken aan een klassieke uitspraak van de pas overleden Zuid-Afrikaanse anglicaanse aartsbisschop Desmond Tutu.

„Als je een neutrale positie kiest in onrechtvaardige situaties, sta je aan de kant van de onderdrukker. Als een olifant zijn poot op de staart van een muis heeft gezet en jij zegt dat je neutraal bent, dan zal de muis je neutraliteit niet waarderen.”

Ben Tiggelaar
Verschenen als column in NRC

Delen

Bekijk alle columns >