Hoe moet je omgaan met oorlogsnieuws?
Hoe moet je omgaan met oorlogsnieuws?
Sinds de inval in Oekraïne doe ik het weer. Terwijl ik er een hekel aan heb: ’s morgens meteen het nieuws checken op mijn telefoon. Aan de ene kant helpt het tegen onzekerheid. Aan de andere kant bezorgt het me een gevoel van machteloosheid. Hoe werkt dit tussen je oren? En wat doe je eraan?
Stress
Allereerst: slecht nieuws leidt tot stress. De meeste verslaggeving bevat – logisch – geen oplossingen. Je leest over de angst en het verdriet van burgers in een Oekraïense stad. En dat is het dan.
Bij ander slecht nieuws vraag je je af of dit ook impact gaat hebben op jouw leven. Maar die vraag kan meestal niet beantwoord worden. Dit leidt tot een overvloedige productie van het stresshormoon cortisol. Gevolg: slaapproblemen, prikkelbaarheid en woedeuitbarstingen. Opeens zit je ouderwets vanaf de bank te schreeuwen tegen de tv.
Machteloosheid
Ook lastig: de oorlog heeft wel invloed op mij, maar ik heb geen invloed op de oorlog. Vaak wil je iets ondernemen als je onrecht ziet. Maar bij echt serieuze problemen is het moeilijk om iets concreets te doen – je maakt niet na élk nieuwsbericht geld over naar een goed doel.
Dit kan leiden tot gevoelens van machteloosheid en hulpeloosheid. En dat zorgt voor neerslachtigheid, vermoeidheid en passiviteit. Voor je het weet hang je zuchtend achter je bureau en vraag je je af wat de zin is van alles.
Negativiteit
Zelf merk ik dat een beetje slecht nieuws al tot uren van negativiteit kan leiden. In de Harvard Business Review las ik dat ik niet de enige ben die daar last van heeft.
Proefpersonen in een psychologisch experiment werden in de ochtend met drie minuten slecht nieuws geconfronteerd. Zes tot acht uur later verkeerden deze mensen nog steeds in een beduidend slechtere stemming dan de controlegroep.
Nieuwsdieet
Hoe verder? Praten helpt. Onder woorden brengen wat je ervaart, kan de stress verminderen. Actie helpt. Soms kun je kleine dingen doen om te helpen. Of je gaat gewoon hardlopen.
Wat volgens psychologen ook werkt, is het instellen van een nieuwsdieet. Dit is hoe je dat doet:
1) Vermijd prikkels die je zelf niet onder controle hebt. Dus: niet klakkeloos Radio 1 aanzetten als je in de auto stapt. En geen nieuwsmeldingen meer op je telefoon.
2) Kies bewust hoe je je wel wilt informeren. Stress-specialist Aditi Nerurkar maakt daarbij onderscheid tussen een tijd- en brongebaseerd dieet.
– Tijdgebaseerd: bepaal vooraf hoe vaak en hoelang je nieuws tot je wilt nemen. Bijvoorbeeld: drie keer per dag twintig minuten. En zet dan even de timer op je telefoon als je de digitale krant openslaat.
– Brongebaseerd: kies twee of drie nieuwsbronnen die je vertrouwt en beperk je daartoe. Dus niet doorklikken naar allerlei andere sites of blijven hangen voor de tv.
Het beste moment om nieuws te consumeren? Daarover verschillen de meningen. De meeste experts zeggen wel: niet vlak voor het slapengaan. Zorg dat je na je laatste nieuwscheck nog gelegenheid hebt voor een beetje ontspanning.
En dan? Slapen en dromen van een betere wereld? Tja, waarom niet? En de volgende dag gewoon weer proberen om iets van een nuttige bijdrage te leveren.
Ben Tiggelaar
Verschenen als column in NRC
Delen
