Hoe positiviteit tot meer succes leidt
Hoe positiviteit tot meer succes leidt
Optimisme, positiviteit en blijheid zijn gezond voor je. Dat is al zo vaak opgeschreven dat je er bijna sikkeneurig van zou worden. Maar dat kleine, alledaagse positieve emoties ook leiden tot langdurig betere werkprestaties, dat is minder bekend.
Iedereen herkent dit: wanneer je negatieve emoties ervaart zie je minder kansen en word je voorzichtiger. Bij positieve emoties werkt het precies andersom. Je ziet meer mogelijkheden en bent bereid om meer dingen uit te proberen.
Dit is waar het om draait in het levenswerk van Barbara Fredrickson, hoogleraar psychologie aan de universiteit van North Carolina. Al twintig jaar werkt ze aan de ontwikkeling van haar broaden-and-build-theorie.
Die theorie gaat als volgt: positieve emoties leiden tot een tijdelijke verbreding van ons denken en handelen. Zo stimuleert een positieve emotie als plezier mensen om te spelen. En nieuwsgierigheid zorgt ervoor dat we nieuwe mogelijkheden verkennen.
Dat is al een leuke eerste stap, maar er gebeurt meer. Die verbreding, dat uitproberen van nieuwe dingen, leidt ook tot het bouwen van nieuwe patronen in ons denken en doen die veel langer kunnen meegaan. We ontwikkelen bijvoorbeeld nieuwe relaties die in de toekomst belangrijk voor ons zijn. Of we komen erachter dat een nieuwe aanpak veel handiger is voor ons werk dan een oude methode. In de woorden van Fredrickson gaat het om duurzame psychologische, fysieke, intellectuele en sociale hulpbronnen
Verbreden en bouwen, ‘broaden-and-build’. Dat is ten diepste ook het nut van positieve emoties, betoogt Fredrickson. De nieuwe vaardigheden en hulpbronnen die we zo ontwikkelen helpen ons namelijk te overleven. Niet alleen in de vrije natuur, waar dit mechanisme oorspronkelijk werd gevormd, maar ook op de moderne werkplek. Onderzoekers betogen zelfs dat positieve emoties het belangrijkste concurrentievoordeel vormen binnen onze huidige economie.
Mooi. Maar wat nu als je van jezelf niet zo vrolijk bent? Of wanneer je sceptisch staat tegenover al te veel pret?
Goed om te weten: het gaat bij Fredrickson niet om grote emoties of geforceerde blijheid, maar eerder om een natuurlijke, gestage stroom van positieve ‘micro-momenten’. De kleine leuke, nuttige en mooie ervaringen die je elke dag hebt, maar lang niet altijd ziet. Denk aan: een leuk gesprek op het werk, het feit dat je iets interessants hebt geleerd of dat je in staat was een collega te helpen. De kunst is om hier meer oog voor te krijgen. Dat kan bijvoorbeeld door aan het einde van elke werkdag een paar van deze momenten te noteren in je agenda of een logboek.
Sowieso, stelt Fredrickson, besteden we te veel tijd aan onze to do-lijst op het werk en te weinig tijd aan onze to feel-lijst. We zouden elke werkdag doelbewust een paar activiteiten moeten plannen die ons een positief gevoel bezorgen. Zet niet alleen vergaderingen en telefoontjes in je agenda, maar ook een korte wandeling of een kop koffie met een leuke collega die je niet elke dag ziet.
Dit klinkt allemaal voor de hand liggend en eenvoudig. Maar dat is het niet. In veel bedrijven scoor je hooguit strafpunten als blije eikel. Beter is het om bedachtzaam over te komen, kritisch of zelfs cynisch.
Als Fredrickson ook maar een beetje gelijk heeft, ondermijn je daarmee niet alleen je eigen kansen, maar ook die van de mensen om je heen. Wie wordt daar nou blij van?
Ben Tiggelaar
(Verschenen als column in NRC Handelsblad)
Delen
