Hoe spijt je leven beter kan maken
Hoe spijt je leven beter kan maken
Spijt is kostbaar. Maar dat zien we meestal te laat, zegt bestsellerauteur Daniel Pink. Gevraagd naar waar we spijt van hebben, reageren we te vaak met een krampachtige ontkenning. Spijt? Hoezo? Ik kijk liever vooruit.
Niet slim, vindt Pink. Spijt helpt je om te bepalen wat echt belangrijk is en betere keuzes te maken. Hoe? Dat legt hij uit in zijn boek The Power of Regret.
Pink was ooit hoofd-speechschrijver van Al Gore, in diens tijd als vicepresident van de VS. Nu pakt hij elke paar jaar een sociaal fenomeen bij de kop, doet er onderzoek naar en maakt er een toegankelijk boek van. Hij deed dit onder meer met motivatie, creativiteit en nu dus met spijt.
Wat is spijt
Wat is spijt? Volgens psychologen is het een emotionele reactie op het herinneren van iets uit je verleden waarvan je wenste dat het anders was gegaan.
Pink voegt daar wat aan toe. Het gaat om meer dan gewoon een fout maken, zegt hij. Voor spijt geldt: je kon een vrije keuze maken en besloot tot iets waar je nu negatief op terugkijkt. Spijt als zelfverwijt.
Soorten spijt
Pink zette voor dit boek een online peiling op touw, de World Regret Survey, waar inmiddels meer dan 19.000 mensen uit 105 landen op reageerden. Op basis van hun antwoorden onderscheidt hij vier soorten spijt.
1 | Basisspijt: had ik maar meer geld gespaard, beter voor mijn lichaam gezorgd. Je verwijt jezelf dat je de moeite niet nam om een goed fundament voor later te leggen.
2 | Durfspijt: had ik dat bedrijf maar gestart, die persoon mee uit gevraagd. Spijt over kansen die je niet hebt gepakt.
3 | Morele spijt: had ik maar niet gestolen, was ik maar niet vreemdgegaan. Berouw over ethisch foute keuzes.
4 | Contactspijt: had ik die vriend of collega maar iets van me laten horen. Spijt over het laten verwateren van relaties.
Spijt onderzoeken
Als je weet waar je spijt van hebt, kun je voortaan betere keuzes maken, betoogt Pink. Hoe dan?
Door je spijt te onderzoeken. Dat werkt zo: maak een lijst van keuzes waar je negatief op terugkijkt; schrijf per misstap, dwaling of wandaad op wat je ervan kunt leren; en noteer daarna voor ieder punt wat je hiermee concreet gaat doen. Een moderne biecht, zou je kunnen zeggen, waarbij we leren van onze zonden.
Spijt voorkomen
Ook relevant: hoe voorkom je spijt? Pink heeft daarvoor twee adviezen.
De eerste is: afstand nemen. Stel je voor dat je vijf jaar ouder bent, hoe kijk je dan terug op de beslissing die je nu gaat nemen?
De tweede: vraag je bij lastige besluiten af welk advies jij je beste vriend zou geven in deze situatie.
Het belangrijkste voornemen dat Pink zelf meeneemt uit zijn onderzoek is: altijd contact blijven opnemen. Hij was tijdens het werken aan dit boek getroffen door de spijt die veel mensen ervaren over het slecht onderhouden van hun relaties.
Laatste les? Wacht niet met nadenken over waar je spijt van hebt. Pink zei dat hij dit boek niet had kunnen schrijven als dertiger. Maar nu, als vijftiger, heeft hij veel om op terug te kijken en is er – hopelijk – ook nog wat tijd om iets te doen met alle lessen.
Ben Tiggelaar
Verschenen als column voor NRC
Delen
