Hoe val je in de smaak bij nieuwe collega’s?
Hoe val je in de smaak bij nieuwe collega’s?
Een nieuwe baan, een nieuw project, nieuwe collega’s. Tijdens je werk ontmoet je voortdurend nieuwe mensen. Wat bepaalt nou eigenlijk of zij jou leuk vinden?
Onderzoek
Sascha Krause en Michael Dufner van de Universiteit van Leipzig onderzochten recent hoe dit werkt. Ze organiseerden ontmoetingen tussen 139 volwassenen die elkaar nog niet kenden. Deze mensen moesten zich eerst kort aan elkaar voorstellen in groepjes van vier tot zes personen. Aansluitend werd gemeten hoe sympathiek de deelnemers iedere andere persoon in de groep vonden. Daarna volgden een-op-eengesprekken en werd opnieuw vastgesteld hoe men dacht over de anderen.
Alle ontmoetingen werden door de onderzoekers gefilmd en geanalyseerd. Daarbij werd gelet op ‘agentic’ (zelfgericht) en ‘communal’ (andergericht) gedrag. Agentic gedrag is gericht op de eigen behoeften. In dit onderzoek betekende dat: de leiding nemen, dominantie, zelfverzekerdheid en opscheppen over jezelf. Communal gedrag draait om de behoeften van anderen. In dit onderzoek lette men op: beleefdheid, welwillendheid, warmte en vriendelijkheid.
Resultaat
Wat kwam eruit? De onderzoekers vonden een interessant onderscheid tussen wat mensen populair maakt binnen een groep en in een-op-eenontmoetingen.
Populariteit binnen een groep hangt samen met meer uitgesproken gedrag. Mensen die zich, vergeleken met de rest, sterk zelfgericht of andergericht gedroegen, werden in beide gevallen door de groep als leuker beoordeeld.
Bij de een-op-eenrelaties werkte het net iets anders. Daarbij telde vooral of mensen zich éxtra agentic of éxtra communal gedroegen. Extra ten opzichte van wat? Ten opzichte van hun eigen eerdere gedrag, dat door de onderzoekers was gemeten.
Mensen die er een schepje bovenop deden en zich extra zelfgericht gedroegen in de een-op-een kennismakingen, werden door hun gesprekspartners als onsympathieker beoordeeld. Maar wie zich extra andergericht gedroeg in die gesprekken, die werd juist sympathieker gevonden.
Toepassing
Wat te doen? Onderzoekers Dufner en Krause adviseren: „Wees zo communal als je kunt.” Zowel binnen een groep als in een-op-eengesprekken maakt andergericht gedrag je sympathiek. En je gaat hierin niet snel te ver.
Wel handig, zo’n duidelijke boodschap. Ander psychologisch onderzoek laat namelijk zien dat we bij ons eigen vriendelijk gedrag, zoals mensen bedanken of complimenteren, al gauw denken dat we het overdrijven en dat de ander zich daardoor ongemakkelijk voelt. In werkelijkheid vindt de ander ons prosociale gedrag helemaal niet snel overdreven of ongemakkelijk.
En wat nou als je gewoon iets meer agentic bent? Dit gedrag kan je populair maken binnen een groep. Mensen zien je bijvoorbeeld als ondernemend en initiatiefrijk. Maar wil je een individu voor je winnen, dan is het advies: gedraag je niet dominanter of zelfverzekerder dan je gebruikelijk doet. Richt je, als je dat kunt, juist wat meer op de ander.
Ook handig advies. Vaak wordt namelijk gedacht dat zelfgericht gedrag goed is voor je loopbaan. Onterecht, bleek uit ander recent onderzoek, van de Haas School of Business in Californië. Hierin werden de carrières van 457 hogeropgeleiden gemiddeld veertien jaar gevolgd.
Belangrijke conclusie: andergerichte mensen hadden, omdat ze het goed doen in relaties, evenveel kans om in leidinggevende posities te belanden als zelfgerichte. Wel is er een risico dat zo’n functie je vervolgens zelfgerichter maakt, melden de onderzoekers. Tja, dat is dan weer jammer.
Ben Tiggelaar
Verschenen als column in NRC
Delen
