Laat zo’n kans niet aan je voorbijgaan
Laat zo’n kans niet aan je voorbijgaan
Deze week verscheen de nieuwe editie van de Nederlandse innovatiemonitor. Daarin brengen onderzoeker Henk Volberda en zijn collega’s sinds drie jaar ook in kaart wat de klimaatambities zijn van Nederlandse bedrijven.
Het goede nieuws: 59 procent van de 712 respondenten – een afspiegeling van het Nederlandse bedrijfsleven – zegt in 2030 of eerder klimaatneutraal te willen werken. In het rapport van 2020 was dit nog 48 procent.
Het slechte nieuws: 19 procent van de respondenten, waaronder veel grote vervuilers, geeft aan dat hun uitstoot deze eeuw niet zal dalen. De redenen hiervoor verschillen.
Sommige bedrijven stellen dat ze de investeringen niet kunnen ophoesten. Andere zeggen dat de technologie nog niet ver genoeg is. Weer andere hebben domweg nog geen plannen. En er zijn ook bedrijven die verklaren dat ze geen zin hebben om aan de ‘klimaathype’ mee te doen of een ‘voortrekkersrol’ op zich te nemen.
Volberda, hoogleraar strategisch management en innovatie aan de Universiteit van Amsterdam, zegt in het rapport dat bedrijven met te weinig klimaatambitie zichzelf in de voet schieten. Mensen willen niet meer werken voor vervuilende bedrijven en klanten gaan op zoek naar andere leveranciers. Hij pleit ook voor een openbare ranglijst van vervuilende bedrijven om op die manier de discussie aan te zwengelen. Ook binnen de directiekamers van deze firma’s.
Eigenlijk wel opmerkelijk dat Volberda en zijn mede-auteurs zo uitgesproken zijn. Blijkbaar zijn ze geschrokken van het gebrek aan ambitie bij een belangrijk deel van het Nederlandse bedrijfsleven. In hun rapport schrijven ze dit ‘schokkend’ te vinden.
De volgende stap
Interessant nieuws. Maar kun je er ook iets mee?
Als het gaat om belangrijke veranderingen, zoals het ondernemen van klimaatactie, dan spelen twee vragen een belangrijke rol.
Vraag 1: wie is er in staat om echt aan de knoppen te draaien?
Vraag 2: hoe kun je deze mensen een duwtje in de goede richting geven?
Antwoord 1: de beslissers in vervuilende bedrijven horen hier in elk geval bij.
Antwoord 2: die ranglijst van Volberda moet er zeker komen. Dan weet je als leverancier of klant tenminste met wie je zaken doet.
De macht van de medewerker
Een ander deel van het antwoord staat al maanden in de krant. Een urgent probleem in veel bedrijven is het personeelstekort. Dat betekent dat de macht van medewerkers op dit moment groot is.
Vaak wordt die macht ingezet voor een hoger salaris of een beter pensioen. Prima natuurlijk. Maar in deze tijd kun je nog iets extra’s vragen van je werkgever: serieuze klimaatplannen.
Hoe? Door als collega’s af te spreken dat je de komende maanden bij elke gelegenheid de vraag stelt: wat zijn eigenlijk onze klimaatambities voor 2023? Bij het maken van nieuwe plannen, bij het eindejaarsgesprek, op de nieuwjaarsreceptie. Deze vraag is een positieve aanmoediging voor beslissers met klimaatambitie en een terechte uitdaging voor wie er nog geen werk van maakt.
Ben je lid van een vakbond, dan kun je die er ook bij betrekken. De meeste vakbonden dragen nu al actief bij aan vergroening van het bedrijfsleven.
Veel mensen voelen zich machteloos als het gaat om klimaatverandering. Maar soms heb je mazzel en heb je opeens meer invloed dan je dacht. Zo’n kans moet je niet voorbij laten gaan.
Ben Tiggelaar
Verschenen als column in NRC
Delen
