Ook het nieuws over corona is slecht voor je

Ook het nieuws over corona is slecht voor je
Ik heb het afgelopen jaar veel te veel nieuws over corona gelezen, geluisterd en gekeken. Het liefst zou ik er gewoon mee stoppen. Maar helpt dat?
Allereerst: ik ben niet de enige met dit probleem. Yael de Haan en Kiki de Bruin, onderzoekers aan het JournalismLab van de Hogeschool Utrecht, stelden vast dat de meerderheid van de Nederlanders (61 procent) aan het begin van de coronacrisis meer nieuws consumeerde dan ervoor.
Maar na een paar maanden nam dit af. Meer dan de helft van de bevolking begon zelfs af en toe actief nieuws over corona te mijden, een deel ontweek soms zelfs alle actualiteiten.
Volgens de onderzoekers hadden ze daar verschillende motieven voor. Op de eerste plaats kwam het gevoel overspoeld te worden met informatie. Meer dan 50 procent van de nieuwsmijders noemde dit. Op de tweede plaats kwam het gevoel er niets aan te kunnen doen. Dit werd door meer dan 40 procent van de mensen genoemd. En rond de 30 procent zei dat het nieuws rond corona een negatief effect had op zijn mentale welzijn.
Dat te veel coronanieuws slecht is voor je mentale gezondheid, is ook opgemerkt door Britse, Duitse en Amerikaanse onderzoekers. Zij zagen een relatie tussen het tot je nemen van coronanieuws, en angstgevoelens en depressiviteit. Alle onderzoeksgroepen noemden naast reguliere media vooral sociale media als boosdoeners. De Amerikaanse onderzoekers wezen daarnaast op tegenstrijdige berichtgeving als bron van stress.
Dat nieuwsconsumptie kan leiden tot verminderd mentaal welbevinden is op zich geen nieuws. Communicatiewetenschappers noemen als mogelijke oorzaken onder meer: de dominante focus op negatieve verhalen in serieuze nieuwsmedia, het gevoel van machteloosheid dat nieuwsberichten kunnen oproepen en het feit dat nieuws ons vaak niet afleidt van onze problemen, maar ze juist extra onder de aandacht brengt.
Het blijft iets geks. Een pandemie of andere crisis maakt ons onzeker en zorgt dat we een sterke behoefte ervaren aan informatie. Consumeren van nieuws helpt dan weliswaar tegen die onzekerheid, maar leidt vervolgens weer tot nieuwe, andere gevoelens van spanning, angst, stress en depressiviteit.
Wat ik persoonlijk sterk herken, is het gevoel van machteloosheid dat nieuws kan oproepen. Je kijkt naar mensen in Brazilië of India die op zoek zijn naar zuurstof voor een dierbare die op de IC ligt. Je voelt hun vertwijfeling. Maar intussen zit je met een kop thee op de bank en kun je niets uitrichten.
Ik denk vaak: verder kijken of verder lezen helpt deze mensen niet. Maar de tv uitzetten of de krant wegleggen voelt tegelijk een beetje alsof je hen in de steek laat.
Hoe verder? Experts adviseren om je nieuwsconsumptie actief te managen. Bepaal eerst wat je nodig hebt om je geïnformeerd te voelen. Plan dan enkele vaste momenten om nieuws tot je te nemen. Vermijd nieuwsconsumptie vlak voor je naar bed gaat. Kies liever voor de ochtend en/of de middag. Kies voor een klein aantal betrouwbare bronnen. En vermijd sociale media als nieuwsbron.
Ik ga op mediadieet. Gewoon ’s middags NRC lezen en daarna wat geld overmaken naar een goed doel. Dan overleef ik in elk geval mentaal deze crisis.
Ben Tiggelaar
(verschenen als column in NRC)