Wat moet je doen als het misgaat met je zaak?
Wat moet je doen als het misgaat met je zaak?
Faillissementen zijn er op dit moment nog weinig. Maar het aantal ondernemers bij wie het water tot de lippen staat, groeit met de dag. Wat moet je doen als je ziet dat het misgaat met je zaak? Ik belde deze week met Jan Adriaanse, hoogleraar turnaround management aan de Universiteit Leiden en schrijver van het boek Zwaar weer ondernemen. Een paar van zijn belangrijkste adviezen.
Volgens Adriaanse begint het ermee dat je je problemen onder ogen ziet en de zaak probeert te stabiliseren. Praktisch: zo weinig mogelijk uitgeven en zo snel mogelijk in gesprek gaan met je accountant, de bank, je leveranciers en de Belastingdienst.
Adriaanse: „Je ziet dat veel ondernemers te lang wachten met ingrijpen. Psychologisch werkt het zo: als je hulp gaat zoeken, geef je ook toe dat het mis is. Het is net als te lang wachten met naar de huisarts gaan.
„Wat ook een rol speelt, is de ‘vloek van succes’. Als je bijvoorbeeld een horecabedrijf hebt en je was de afgelopen jaren zeer succesvol, dan kun je je gewoon niet voorstellen dat je bedrijf straks niet meer bestaat.”
Veel ondernemers zien op tegen het gesprek met de bank. Volgens onderzoek dat Adriaanse aanhaalt in zijn boek, is hierbij sprake van een interessante paradox: hoe opener ondernemers tegenover hun bank zijn over hun problemen, hoe groter de kans op vertrouwen en medewerking van bankiers.
Wie door goed overleg wat tijd heeft gewonnen, moet daarna twee dingen tegelijk doen: werken aan de korte en de lange termijn. Op korte termijn moet in de kosten gesneden worden. Voor de langere termijn is een nieuwe koers nodig die leidt tot nieuw vertrouwen en betalende klanten.
Adriaanse: „Je moet bezuinigen en intussen aan de slag met innovatie, marktontwikkeling, je business omgooien. Vaak doen mensen eerst het een en dan het ander, maar daar heb je meestal gewoon geen tijd voor.”
Juist voor een ondernemer die grote stress ervaart, blijkt vooruitkijken lastig. „Je bent angstig op zo’n moment. Dat kan heel verlammend werken. In eerder onderzoek hebben we gesproken met mensen die allerlei problemen kregen toen het misging met hun bedrijf: fysieke problemen, privéproblemen, zelfmoordgedachten zelfs. Ook op dit moment zijn er heel veel ondernemers met psychologische problemen.”
Hoe kom je in zo’n situatie tóch tot nieuwe, creatieve ideeën? Het belangrijkste advies is om veel te praten met verschillende mensen in je omgeving. Dure adviseurs zijn niet nodig. Begin met je eigen gezin, met goede vrienden en collega’s.
Adriaanse: „Het stigma op falen weerhoudt mensen vaak erover te praten met anderen, bijvoorbeeld collega-ondernemers. Achteraf zeggen mensen om je heen vaak: had het nou verteld, dan hadden we je kunnen helpen. Ook belangrijk: praat met mensen uit andere bedrijfstakken, dan hoor je hele andere inzichten. Dat geeft ook nieuwe energie.”
In zijn boek schrijft Adriaanse dat er tijdens elke crisis bedrijven zijn die het ondanks enorme tegenslag toch redden. Het belangrijkste kenmerk van deze ‘witte raven’ is dat ze zich niet vastklampen aan het verleden, maar zich realiseren dat overleven draait om steeds weer zoeken naar nieuwe mogelijkheden. Juist in zwaar weer.
Ben Tiggelaar
(verschenen als column in NRC)
Delen
