Zo ben je klaar voor de technologische revolutie
Zo ben je klaar voor de technologische revolutie
Wie wil meedoen aan de economie van de toekomst, moet aan zijn vaardigheden werken. Het belangrijkste wat je nodig hebt: complex probleemoplosssend vermogen.
Zit je tijdens de vakantie stiekem te dagdromen over je toekomst en je loopbaan? Hou dan rekening met een paar dramatische veranderingen in de komende jaren. Volgens Klaus Schwab, oprichter van het World Economic Forum (WEF), zitten we middenin een nieuwe industriële revolutie. Technologieën als kunstmatige intelligentie, robotica en biotech zijn bezig onze wereld grondig te veranderen. Dit gaat ook ons werk totaal op de kop zetten.
Wie wil meedoen moet aan zijn vaardigheden werken. Het allerbelangrijkste wat de wereld volgens het WEF nodig heeft in 2020 is ‘complex probleemoplossend vermogen’. De nummers twee en drie zijn ‘kritisch denken’ en ‘creativiteit’.
Laten we deze week eens kijken naar die allerbelangrijkste vaardigheid. Wat is dat eigenlijk, complex probleemoplossend vermogen?
Volgens het WEF moeten we goed worden in het omgaan met nieuwe, nog niet uitgekristalliseerde problemen. Het bedenken van strategieën voor toekomsten die nog niet vastliggen.
Een interessante benadering van denken over complexiteit, komt van de Canadese onderzoeker Rick Nason. Volgen hem moeten we verschil maken tussen problemen die ‘complicated’ zijn -zeg maar: gewoon moeilijk- en vraagstukken die ‘complex’ zijn: chaotisch, voortdurend in ontwikkeling, waarschijnlijk onoplosbaar.
De eerste soort problemen kun je te lijf met regels en procedures. Denk aan het plaatsen van de best passende advertentie bij een zoekopdracht op Google. Er komt heel wat rekenkracht bij kijken, maar uiteindelijk gaat het om een beheersbaar proces dat uitmondt in één oplossing.
Complexe problemen zitten anders in elkaar. Hier is er sprake van te veel onzekerheden om met eenvoudige regels te werken. Denk aan de vraag hoe je als transportbedrijf moet anticiperen op de komst van zelfrijdende auto’s. Of wat je als bank aan moet met de opkomst van Blockchain. De grote uitdaging is dat je nu al aan de slag moet, terwijl het probleem nog volop in ontwikkeling is en zal blijven.
Volgens Nason moet je hiervoor vier zaken onder de knie krijgen.
1) Herken waar je mee te maken hebt. Gaat het om een moeilijk probleem dat je met regels kunt aanpakken? Of is het een complex probleem dat je al doende moet leren kennen?
2) Hanteren in plaats van oplossen. Complexe problemen kennen niet één juiste oplossing. Het gaat erom telkens weer nieuwe scenario’s te bedenken. Wat zou er kunnen gebeuren en wat zijn creatieve ideeën om hiermee om te gaan?
3) Proberen, leren, aanpassen. De kunst is om op een bescheiden manier telkens weer in te spelen op veranderende omstandigheden. Niet één groot plan dat volgens jou dé oplossing is. Maar kleine stappen, testen en bijsturen.
4) Omarm complexiteit. Begrijp dat verbeelding en creativiteit bij complexe vraagstukken belangrijker zijn dan de toepassing van bekende oplossingen.
Samengevat: complex probleemoplossend vermogen draait om leren. Besef dat je nooit klaar bent, dat je telkens weer nieuwe ideeën moet verzinnen, testen en aanpassen. Nason haalt de filosoof Eric Hoffer aan: “In tijden van verandering zullen leerlingen de aarde beërven, terwijl geleerden prachtig uitgerust zijn voor een wereld die niet meer bestaat.”
Leuke vakantieoefening: je eigen carrière zien als complex probleem en benaderen als een leerling.
Ben Tiggelaar
(Verschenen als column in NRC Handelsblad)
Delen
