Zo voel je je geestelijk gezonder

Zo voel je je geestelijk gezonder

Als je je mentaal fijn wilt voelen, wat is dan het beste dat je kunt doen? Het antwoord zal niet iedereen bevallen: bewegen. Maar er is meer over te zeggen en je kunt het óók overdrijven. Onderzoeker aan Yale Adam Mourad Chekroud en zijn collega’s analyseerden de gegevens van 1,2 miljoen Amerikanen. Een collega wees mij afgelopen week op hun artikel van vorig jaar in The Lancet Psychiatry.

Chekroud en zijn team doken in de massieve databestanden van de Centers for Disease Control en Prevention (de grote broer van ons RIVM). Ze concentreerden zich op de geestelijke gezondheid die mensen rapporteerden. Dat gebeurt periodiek aan de hand van de vraag: hoeveel dagen van slechte geestelijke gezondheid heeft u in de afgelopen maand ervaren? Vervolgens werd dat afgezet tegen zoveel mogelijk verschillende factoren. Denk aan: leeftijd, etniciteit, geslacht, inkomen, opleiding, body mass index en de lichamelijke gezondheid die mensen rapporteren.

Wat kwam eruit? Van alle dingen die je kunt doen om je geestelijke gezondheid te versterken, blijkt bewegen verreweg het meest effectief. Gemiddeld genomen leidt lichaamsbeweging tot ruim 40 procent minder dagen van slechte geestelijke gezondheid. Het gemiddeld aantal dagen per maand dat mensen geestelijk slecht in hun vel zitten ligt op 3,4. Mensen die sporten komen gemiddeld uit op 2,0 dagen. Het effect van beweging bleek groter dan dat van alle andere gemeten factoren, zoals opleiding, inkomen of gewicht. De onderzoekers keken ook naar deelnemers die eerder een depressie hadden. Voor hen bleek het positieve effect van bewegen nog sterker.

Volgende vraag: welke beweging is het beste voor je? Allereerst geldt: alles helpt. Van hardlopen tot klusjes doen rond het huis. Zolang je maar beweegt. Maar sommige vormen van beweging bleken effectiever dan andere. Op nummer één: teamsporten. Vlak daarna: fietsen. Met kleine achterstand op drie: de sportschool. En op nummer vier: hardlopen.

Opmerkelijke bevinding van de onderzoekers: je kunt ook overdrijven. Wie drie tot vijf keer per week 45 minuten sport, profiteert het meest. Bij wie meer sport, neemt het positieve effect op de geestelijke gezondheid een beetje af. En wie meer dan drie uur per dag sport, blijkt zich geestelijk gemiddeld juist slechter te voelen dan mensen die helemaal niet sporten. Maar dat komt wellicht niet door de beweging. Volgens de onderzoekers kan dit intensieve sporten ook wijzen op een neiging tot obsessief gedrag, wat verband houdt met een slechtere geestelijke gezondheid.

Natuurlijk kun je bij dit onderzoek allerlei vragen stellen. Bijvoorbeeld: als je de gelegenheid hebt om drie keer per week 45 minuten te sporten, heb je dan niet sowieso al een heel leuk leven? En hoe betrouwbaar is zelfrapportage als onderzoeksinstrument? Aan de andere kant: het onderzoek van Chekroud is zeker niet het eerste dat een sterk verband laat zien tussen beweging en geestelijke gezondheid.

Een laatste restje reserve: dit onderzoek komt mij persoonlijk wel heel goed uit (drie keer per week 45 minuten sporten is haalbaar) en dat leidt bij mij van de weeromstuit tot twijfel en wantrouwen. Maar waarschijnlijk verdwijnen die negatieve gevoelens gewoon als ik vanmiddag een rondje ga fietsen.

Ben Tiggelaar
(verschenen als column in NRC)

Delen