5. Zo word je een echte doorzetter!
Doorzettingsvermogen is essentieel voor succes…
Doorzettingsvermogen. Vasthoudendheid. Volharding. Het wordt vaak genoemd als reden voor succes. In studie, sport of werk.
Maar even eerlijk. ‘Doorzettingsvermogen’ verklaart natuurlijk niets. Je beschrijft hooguit in andere woorden wat je ziet.
„Hoe komt het dat hij niet opgaf?”
– „Doorzettingsvermogen!”
„Wat is dat dan?”
– „Niet opgeven!”
Als het echt zo belangrijk is, wil ik het beter begrijpen.
Wat ís het eigenlijk?
Voor definities rond gedrag blader ik graag door het online woordenboek van de American Psychological Association; de APA Dictionary of Psychology. Wat staat daar over perseverance en persistence? Dat het gaat om het volhouden en afmaken van een taak, ook als het niet makkelijk is. Je kiest niet voor plezier of gemak op de korte termijn, maar blijft je inspannen voor een langetermijndoel.
Psycholoog Angela Duckworth trok veel aandacht met haar artikelen en TEDtalk over het begrip ‘grit’. Volgens haar een belangrijke verklaring voor succes. Grit, zegt Duckworth, heeft twee componenten: doorgaande inspanning en doorgaande interesse – ‘passie’ – rond een langetermijndoel, zoals het afmaken van je studie.
Uit een grote meta-analyse van onderzoeker Thomas Credé en collega’s bleek echter dat grit niet zoveel verklaart als gedacht. Ook werd duidelijk dat succes op de lange termijn toch vooral voortkomt uit het blijven leveren van inspanning. Passie telt minder dan gedacht. Ten slotte bleek dat grit ongeveer hetzelfde is als wat in de persoonlijkheidspsychologie al lange tijd conscientiousness heet. In het Nederlands: zorgvuldigheid, gewetensvolheid.
Hoe leer je doorzetten?
Tja, wat weten we nu? Succes is het gevolg van langdurige inspanning. Maar waar komt het vandaan? Hoe word je een doorzetter?
Onderzoek laat zien dat gewetensvolheid een relatief stabiel persoonlijkheidskenmerk is dat voortkomt uit aanleg en omgeving. Doorzetten leer je niet even in een cursus van een dag.
Studies laten wél zien dat deze eigenschap zich positief ontwikkelt gedurende ons leven. Jaar in, jaar uit worden we ietsje beter in het weerstaan van kortetermijnverleidingen en het werken aan langetermijndoelen. Wellicht omdat we ervaren dat dit loont.
Goed nieuws
Ouder worden. Dat is de truc om een echte doorzetter te worden. Maar dat is geen strategie die veel mensen aanspreekt. Kun je je vermogen tot volharden ook anders vergroten? Het antwoord is: ja. Je kunt zelfs zeggen dat het een van de hoofdthema’s is in onderzoek naar gedragsverandering: hoe voorkom je dat kortetermijnverleidingen langetermijndoelen ondermijnen? Het helpt je te bekwamen in bekende, eenvoudige gedragstechnieken zoals: grote taken in kleine stapjes verdelen, dagelijks je progressie noteren en sociale steun en coaching regelen.
Goed nieuws dus. Je hoeft niet te wachten tot je doorzettingsvermogen hébt. Je kunt ook leren om het te organiseren. Al vergt ook dat wel enige inspanning.
Ben Tiggelaar
Verschenen als column in NRC